
Lenf kanseri ya da tıp dilinde "lenfoma", bağışıklık sistemimizin bir parçası olan lenfatik sistemde başlayan ciddi bir kanser türüdür. Vücudu enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı koruyan lenf sistemi; lenf düğümleri, dalak, timüs bezi ve kemik iliği gibi organlardan oluşur. Bu sistemde yer alan lenfosit adı verilen beyaz kan hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde çoğalması lenfomaya neden olur.
Lenfoma, tüm yaş gruplarını etkileyebilen bir hastalıktır. Ancak erken tanı ve doğru tedavi ile başarılı sonuçlar elde edilebilmektedir. Peki lenf kanseri türleri nelerdir? Hangi belirtilerle ortaya çıkar ve nasıl tedavi edilir?
Lenf Kanseri (Lenfoma) Türleri Nelerdir?
Lenfomalar temel olarak iki ana gruba ayrılır: Hodgkin Lenfoma ve Hodgkin Dışı Lenfoma (Non-Hodgkin Lenfoma). Bu iki tür hem hücre tipi hem de tedaviye yanıt açısından farklılık gösterir.
1. Hodgkin Lenfoma
Hodgkin lenfoma, mikroskop altında Reed-Sternberg hücreleri adı verilen anormal hücrelerin görülmesiyle tanımlanır. Genellikle genç erişkinlerde görülür ve tedaviye oldukça iyi yanıt verir. Belirtileri arasında boyun, koltuk altı ya da kasıkta ele gelen ağrısız şişlikler dikkat çeker.
2. Non-Hodgkin Lenfoma
Non-Hodgkin lenfomalar çok daha geniş bir grubu kapsar ve lenfositlerin (B hücresi veya T hücresi) farklı alt tiplerinden kaynaklanabilir. Bu grup, yavaş ilerleyen (indolent) ve hızlı seyreden (agresif) lenfomaları içerir. Yaygın alt türler arasında Diffüz Büyük B Hücreli Lenfoma (DLBCL) ve Foliküler Lenfoma yer alır.
Lenfoma türünün doğru tanımlanması, hastalığın seyri ve tedavi planı açısından son derece önemlidir.
Lenf Kanseri (Lenfoma) Neden Olur?
Lenfoma oluşumunun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, bazı risk faktörlerinin hastalığın gelişiminde etkili olabileceği düşünülmektedir. Bunlar arasında şunlar öne çıkar:
Bağışıklık Sistemi Bozuklukları: HIV/AIDS gibi bağışıklık sistemini zayıflatan hastalıklar lenfoma riskini artırabilir.
Viral Enfeksiyonlar: Epstein-Barr virüsü (EBV), Hepatit C ve HTLV-1 gibi bazı virüsler lenfoma gelişimiyle ilişkilidir.
Genetik Yatkınlık: Ailede lenfoma öyküsü bulunması, riski artırabilir.
Kimyasal Maruziyet: Tarım ilaçları, bazı solventler ve benzeri kimyasallara uzun süre maruz kalmak da risk faktörüdür.
Otoimmün Hastalıklar: Romatoid artrit, Sjögren sendromu gibi bazı otoimmün hastalıklar lenfoma gelişme olasılığını artırabilir.
Ancak bu risk faktörlerinin varlığı hastalığın mutlaka gelişeceği anlamına gelmez. Pek çok lenfoma hastasında belirgin bir risk faktörü bulunmayabilir.
Lenf Kanseri (Lenfoma) Belirtileri Nelerdir?
Lenfomanın belirtileri genellikle sinsi başlar ve başka hastalıklarla karıştırılabilir. Ancak bazı belirtiler dikkatli gözlemlendiğinde önemli ipuçları sunar:
- Lenf bezlerinde şişlik özellikle boyun, koltuk altı ve kasık bölgelerinde ağrısız şişlikler.
- Nedensiz ve yoğun gece terlemeleri.
- Uzun süreli ve nedeni açıklanamayan ateş.
- 6 ay içinde %10'dan fazla istemsiz kilo kaybı.
- Sürekli halsizlik ve bitkinlik hissi.
- Vücudun genelinde ya da belirli bölgelerde açıklanamayan kaşıntılar.
- Dalağın büyümesine bağlı karın ağrısı ve dolgunluk hissi oluşabilir.
- Göğüs boşluğundaki lenf düğümlerinin büyümesi sonucu gelişebilir.
Bu belirtiler başka hastalıklarla da ilişkili olabileceğinden, kesin tanı için mutlaka uzman bir hekime başvurulmalıdır.
Lenf Kanseri (Lenfoma) Tanı ve Tedavisi
Lenfomadan şüphelenildiğinde ilk adım detaylı bir fizik muayene ve hastalık öyküsünün değerlendirilmesidir. Tanı süreci aşağıdaki yöntemlerle desteklenir:
Tanı Yöntemleri:
Biyopsi: Şüpheli lenf bezinden alınan örnek patolojik incelemeye gönderilir. Kesin tanı için en kritik adımdır.
Kan testleri: Genel sağlık durumu, enfeksiyonlar ve bazı belirteçlerin değerlendirilmesi için yapılır.
BT, MR ve PET taramaları: Hastalığın yayılımını belirlemek amacıyla görüntüleme teknikleri kullanılır.
Kemik iliği biyopsisi: Lenfomanın kemik iliğine sıçrayıp sıçramadığını görmek için yapılır.
Tedavi Seçenekleri:
Lenfoma tedavisi, hastalığın türüne, evresine, hastanın yaşına ve genel sağlık durumuna göre değişir.
Kemoterapi: En sık kullanılan tedavi yöntemidir. Hücrelerin büyümesini ve çoğalmasını engeller.
Radyoterapi: Lokalize lenfomalarda, belirli bölgelere odaklanarak kanserli hücreleri yok etmek için kullanılır.
İmmünoterapi (hedefe yönelik tedavi): Monoklonal antikorlar gibi ilaçlarla kanserli hücrelere özgü tedavi sağlanır.
Kemik iliği veya kök hücre nakli: Özellikle agresif veya tekrarlayan lenfomalarda tercih edilebilir.
Tedavinin başarısı erken tanıya büyük oranda bağlıdır. Bu nedenle, şüpheli belirtiler görüldüğünde vakit kaybetmeden bir hematoloji uzmanına başvurmak hayati önem taşır.
Lenf kanseri (lenfoma), bağışıklık sistemimizin merkezinde yer alan lenfatik sistemden kaynaklanan ciddi ama çoğu zaman tedavi edilebilir bir hastalıktır. Erken tanı, uygun tedavi planlaması ve düzenli takip ile pek çok hasta sağlıklı bir yaşama kavuşabilmektedir. Lenfoma hakkında bilgi sahibi olmak, belirtileri tanımak ve sağlık kontrollerini aksatmamak bu süreçte en büyük savunmamızdır.
Unutmayın, sağlık ihmale gelmez. Şüpheli bir belirtiyle karşılaştığınızda vakit kaybetmeden bir uzmana danışın.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Optimed Sağlık Grubu’nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.